Oẳn tù tì ra cái gì.. ra cái lò!

Ngu Ngơ khóc hu hu, nói thành này là thành mới của thị xã Tuyên Quang đâu phải thành nhà Mạc. Mũm Mĩm khóc hu hu, nói sao nói một đằng làm một nẻo thế này. Nói thì qui trình, kế hoạch, lịch sử, khoa học… hay lắm cơ, làm thì oẳn tù tì ra cái gì… ra cái lò gạch.

Hè năm ngoái, vợ chồng Ngu Ngơ, Mũm Mĩm lên thị xã Tuyên Quang thăm cô em gái, được mục sở thị cái thành nhà Mạc, vô cùng cảm kích.

Đúng như nhà báo nói: trải qua 418 năm, Thành nhà Mạc dẫu hoang phế song vẫn xứng đáng là một pho sử kỳ vĩ, một di tích lịch sử văn hoá cấp quốc gia. Mũm Mĩm đứng nhìn ngẩn ngơ, nói tiếc quá chỉ còn 2 cổng thành phía Bắc và phía Tây là khá nguyện vẹn và một đoạn thành chừng 100 m còn lại đã bị đổ nát hết.

Ngu Ngơ gật gù, nói đúng rồi đấy, nếu không trùng tu, cứ để thế này thì cứ mỗi đoạn thành đổ xuống, ngay lập tức dân tình dọn dẹp sạch sẽ “hiện trường” rồi dựng quán bán hàng; thôi thì không nói cái sự tạm bợ, nhếch nhác nữa...

Cô em gái cười he he he, nói anh chị đừng lo bò trắng răng, tỉnh đang chuẩn bị trùng tu rồi. Ngu Ngơ, Mũm Mĩm mừng rỡ nói thế à thế à. Cô em gái gật đầu cái rụp, nói Chủ tịch tỉnh Tuyên Quang đã ký quyết định “phê duyệt chủ trương” với nguyên tắc trùng tu tương tự.

Ngu Ngơ hỏi nguyên tắc trùng tu tương tự là thế nào? Cô em gái vênh mặt lên, nói là khi tu bổ, chống xuống cấp thành Nhà Mạc thì không được làm thay đổi, biến dạng di tích gốc và phải bảo đảm giữ nguyên di tích gốc hiện có. Ngu Ngơ, Mũm Mĩm nói Tỉnh hay Tỉnh hay!

Thành Nhà Mạc trước khi trùng tu. Ảnh LĐ

Và sau khi trùng tu. Ảnh LĐ

Cô em gái hứng lên khoe rối rít râm ran, nói Bộ yêu cầu đơn vị thi công phải tận dụng, sử dụng loại vật liệu xây dựng giống như vật liệu của di tích gốc đã có. Giai đoạn 1 được Bộ cấp trên 3,2 tỷ đồng để đầu tư tu bổ, chống xuống cấp 2 cổng thành và đoạn tường thành còn lại. Giai đoạn 2 tiếp tục tiến hành giải phóng mặt bằng di dời, tái định cư 5 hộ đang ở bên trong sát tường thành, nhằm bảo đảm đúng quy định của Luật Di sản và sự trường tồn của di tích cấp Quốc gia. Ngu Ngơ Mũm Mĩm nói Bộ giỏi Bộ giỏi.

Ngu Ngơ, Mũm Mĩm ra về lòng dạ lâng lâng, nói Tỉnh hay Bộ giỏi thế này thì bao nhiêu di sản quốc gia sẽ sống mãi với thời gian.

Chẳng dè...

Hè năm nay vợ chồng Ngu Ngơ, Mũm Mĩm lại lên thị xã Tuyên Quang, háo hức giục cô em gái đi thăm thành nhà Mạc. Cô em gái mặt nhăn nhó, nói thôi, đi xem làm cái gì, xấu hổ lắm, xấu hổ lắm. Cứ nói trùng tu, kì thực là phá đi làm lại.

Ngu Ngơ Mũm Mĩm rụng rời chân tay, vội vàng chạy đi xem. Trời ạ! Người ta đã phá đi dấu tích 418 năm lịch sử của thành Tuyên để xây một cái thành mới. Cổng thành mới, đường thành mới, chẳng dính dáng gì đến kiến trúc thành nhà Mạc. Mũm Mĩm kêu lên, nói ối giời ơi gạch mới đỏ au, mới từ chân lên đầu, gạch đá trét ximăng trắng lốp tứ bề. Xung quanh chi chít cọc bằng inox sáng choang. Ngu Ngơ kêu lên, nói ối giời ơi cổng thành cổ đẹp như thế đã biến thành cái... “lò gạch mới”.

Ngu Ngơ khóc hu hu, nói thành này là thành mới của thị xã Tuyên Quang đâu phải thành nhà Mạc. Mũm Mĩm khóc hu hu, nói sao nói một đằng làm một nẻo thế này. Nói thì qui trình, kế hoạch, lịch sử, khoa học… hay lắm cơ, làm thì oẳn tù tì ra cái gì… ra cái lò gạch. Khổ ơi là khổ, đau ơi là đau, nhục ơi là nhục.

Nguyễn Quang Lập